การเวนคืนที่ดิน ที่เจ้าของที่ดินควรรู้

ขั้นตอนการเวนคืนที่ดิน (พ.ร.บ.ว่าด้วยการเวนคืนและการได้มาซึ่งอสังหาริมทรัพย์ พ.ศ. ๒๕๖๒)

1. เมื่อรัฐจำเป็นต้องได้ที่ดินที่จำเป็นในกิจการสาธารณูปโภค การป้องกันประเทศ การได้มาซึ่งทรัพยากรธรรมชาติ หรือเพื่อประโยชน์สาธารณะอย่างอื่น ๆ ต้องทำการสำรวจเพื่อทราบเกี่ยวกับที่ดินที่ต้องได้มาให้ชัดเจนเสียก่อน
2. จากนั้นตราพระราชกฤษฎีกา กำหนดเขตที่ดินที่จะเวนคืน หรือที่เรียกว่า “พรฏ.เวนคืน” นั่นเอง
3. หน่วยงานที่รับผิดชอบการเวนคืน ต้องทำการแต่งตั้งคณะกรรมการเพื่อกำหนดราคาอสังหาริมทรัพย์เบื้องต้นและเงินค่าทดแทน
4. เจ้าหน้าที่เข้าดำเนินการสำรวจประเมินอสังหาริมทรัพย์ โดยก่อนเข้าสำรวจต้องมีการแจ้งเจ้าของก่อน 15 วัน เพื่อกำหนดราคาและค่าทดแทน
5. ทำการประกาศราคาค่าทดแทนพื้นที่ที่ถูกเวนคืน ซึ่งหากหน่วยงานประกาศแล้วจะ “ไม่สามารถเปลี่ยนใจปรับลดจำนวนเงินค่าทดแทนได้ในภายหลัง”
6. ออกหนังสือแจ้งเจ้าของที่ดินให้มาติดต่อทำสัญญาซื้อขาย ถ้ายังไม่ตกลงทำสัญญาจะดำเนินการจ่ายเงินค่าทดแทนก่อน (รัฐต้องจ่ายเงินอย่างน้อยค่าทดแทนก่อน เจ้าหน้าที่จึงสามารถเข้าดำเนินการได้) ถ้าตกลงกันได้ก็จะเข้าสู่กระบวนการรื้อถอน ขนย้าย และเจ้าหน้าที่เข้าดำเนินการในที่ดินต่อไป
7. เจ้าของที่ดิน มีสิทธิอุทธรณ์ต่อรัฐมนตรี ภายใน 90 วันนับแต่วันที่ได้รับเงินจากเจ้าหน้าที่หรือรับเงินที่วางไว้ ซึ่งการวินิจฉัยจะต้องเสร็จสิ้นภายใน 30 วัน หากพิจารณาไม่ทันให้ขยายเวลาได้ไม่เกิน 180 วัน
8. ถ้าวินิจฉัยแล้วเจ้าของที่ดินไม่พอใจ สามารถอุทธรณ์ต่อศาลได้ไม่เกิน 1 ปีหลังมีคำวินิจฉัย

จากข้อมูลสำคัญของ การเวนคืนที่ดิน ที่เจ้าของที่ดินควรรู้ ทุกข้อคือสำคัญหมด แต่จะมีหนึ่งข้อที่สำคัญมาก ๆ ห้ามพลาดเลยเพราะจะเสียเวลามากนั่นคือ ข้อที่ 5 เพราะเมื่อมีการประกาศราคาค่าทดแทนแล้ว การปรับเปลี่ยนภายหลังจะยากและต้องใช้เวลานานในการอุทธรณ์และฟ้องร้องต่อศาล ดังนั้นเราต้องรอบคอบตั้งแต่ข้อที่ 4 หมายถึง ถ้าเจ้าของที่สมควรเจรจาต้องการชี้แจงข้อมูลราคา มูลค่าทรัพย์สิน หรือที่ดินเกิดปัญหา เกิดผลกระทบที่ได้รับจากการเวนคืนก็ต้องชี้แจ้งตอนนั้นเลย เพื่อเป็นการรักษาผลประโยชน์ของเราได้ดีที่สุดนั่นเอง

ที่มาข้อมูล : เพจทนายบ้านและคอนโด