ปัญหา “ฟ้องร้องเรื่องก่อสร้างบ้าน” จากมุม “ผู้รับเหมา”

สัญญาราคาวัสดุใน BOQ ทำหน้าที่ 2 อย่างคือ 

1.ใช้เพื่อประเมินจ่ายค่าจ้างตามงวดงาน ซึ่งการประเมินจ่ายค่าจ้างตามงวดเป็นการประเมินคร่าวๆ เพื่อไม่ทำให้ผู้รับจ้างได้เงินค่าจ้างไปเกินกว่าค่างานที่ทำได้ เพราะจะทำให้ผู้ว่าจ้างมีความเสี่ยงหากผู้รับจ้างได้เงินค่าจ้างเกินกว่าค่างานที่ทำได้
2.ใช้เป็นตัวกำหนดราคาค่างานเพิ่มหรือลด เมื่อเกิดกรณีการเพิ่มหรือลดงานจะได้ไม่มีปัญหาว่าจะคิดราคากันอย่างไร โดยงานเพิ่มหรือลดนี้ เจตนาของการเพิ่มหรือลดงานคือเพิ่มงานที่ต้องการเพิ่ม หรือลดงานที่ไม่ต้องการที่จะทำ

ค่างานตามที่ตกลงกันเป็นค่าจ้างเหมามีที่มาจากราคาต่อหน่วยตาม BOQ ที่ผู้รับจ้างเสนอก่อนเจรจาตกลงกันจนเป็นค่าจ้างเหมา ราคาต่อหน่วยบางรายการของผู้เสนอราคาอาจสูงเพราะต้นทุนที่สูง หรือเพราะลงราคาผิดไปทำให้สูงไปบ้าง บางรายการอาจจะตํ่าเพราะต้นทุนของผู้เสนอราคาตํ่า หรืออาจลงราคาผิดไป ซึ่งท้ายที่สุดก็ตกลงกันเป็นราคาเหมา

หากวัสดุบางรายการที่ผู้ว่าจ้างไม่ต้องการใช้ต่อไป เช่น โคมไฟ ที่ขณะออกแบบนั้นแบบหรือรายการประกอบแบบกำหนดไว้อย่างหนึ่ง แต่ตอนทำการก่อสร้างไม่มีจำหน่ายแล้ว หรือยังมีจำหน่ายอยู่แต่มีของใหม่ทันสมัยกว่า ราคาเท่ากัน ถูกกว่าหรือแพงกว่า แต่เจ้าของงานประสงค์จะใช้ของใหม่ ก็เปลี่ยนแปลงได้ตามความประสงค์และตามเจตนารมณ์ของสัญญา แต่ไม่ใช่ว่าวัสดุเดียวกันตัดไปซื้อให้ผู้รับเหมาเองเพราะซื้อเองจะถูกกว่า เนื่องจากไม่ใช่เจตนารมณ์ของสัญญา ประกอบกับราคาจ้างเหมานั้นเป็นราคาที่รวมรายการวัสดุที่ตกลงกันตามสัญญาไปแล้ว

โดยสรุปก็คือผู้ว่าจ้างไม่อาจทำได้ตามหลักการของสัญญาจ้างเหมา และหากเกิดเป็นคดีขึ้นสู่การพิจารณาของศาล ศาลต้องดูข้อเท็จจริงเป็นกรณีๆ ไป ผลของคำพิพากษาจะขึ้นอยู่กับดุลพินิจของศาลตามข้อเท็จจริงที่ปรากฏต่อศาล รวมทั้งข้อมูลต่างๆ ที่คู่กรณีนำเสนอต่อศาลด้วย

เรียบเรียงจากคอลัมน์ Home Construction ในนิตยสาร Home Buyers Guide ฉบับ ก.ย. 2562 
อ่านฉบับเต็มได้แล้วที่ > Home Buyers Guide SEP 2019 

เรียบเรียงโดย : ศศิชา พุ่มทับทิม 
อีเมล : sasicha@home.co.th